Адамды курал эмес, куралды кармаган кол өзгөртөт.

XXI кылымдын эң чоң кубулуштарынын бири – социалдык тармактар. Алар адамзатка мурда болуп көрбөгөндөй мүмкүнчүлүк тартуулады: маалымат ташкынын заматта жеткирүү, дүйнөнүн булуң-бурчун бириктирүү, ар бир адамга өз оюн ачык айтуу укугун берүү. Бирок бул мүмкүнчүлүк менен кошо азгырык, коопсуздуктун жаңы формалары да пайда болду.

Мүмкүнчүлүктөрү

Ааламга жол ачкан аянтча: мурун бир гана гезит-журнал, радио же телеканал аркылуу угулчу үн эми ар кимдин колундагы смартфон аркылуу дүйнөгө угулууда.

Чыгармачылык эркиндик: акын да, сүрөтчү да, илимпоз да өз эмгегин элге жеткирүү үчүн басмакананы же галереяны күтпөйт.

Жарандык активдүүлүк: коомдук көйгөйдү көтөрүп чыгуу үчүн чоң трибунанын кереги жок, соцтармак өзү трибуна болуп калды.

Азгырыктары

Фейк менен манипуляция: чындык менен жалганды айырмалай албаган аң-сезим оңой адашат.

Убакыт уурдоочу илдет: керексиз видеолордон чыкпай, түнү менен виртуалдык жашоого кирип кеткендер канча...

Психологиялык кысым: башкалардын жалтырак жашоосун көрүп, өзүн төмөн сезгендер аз эмес.

Кыргыз тили жана соцтармак

Бир чындык бар: социалдык тармак кыргыз тилин кеңири жайылтуучу эң күчтүү аянтча. Бул мүмкүнчүлүктү биз али толук пайдалана элекпиз. Ар бир постту, ар бир видеону кыргыз тилинде чыгарсак, миллиондогон колдонуучу үчүн тил жашоонун бөлүкчөсүнө айланат. Эгер биз өзүбүздүн тилибизди ушул аянтчаларга жайылтпасак, анда эртең бизди башка тилдердин агымы кар көчкүдөй басып калат.

Интеллигенцияга чакырык

Кыргыз интеллигенциясынын бир бөлүгү соцтармакты “убакыт коротчу оюнчук” катары гана көрөт. Бул өтө чоң жаңылыштык. Чындыгында, социалдык тармак – коом агартуунун эң күчтүү булагы. Эгер ойчулдар, акын-жазуучулар, окумуштуулар ушул аянтчаларды активдүү колдонсо, караңгылыкка үндөгөндөрдүн үнү да басаңдайт. Элди караңгылыкка чакырган молдочалыш блогерлердин миллиондогон катталуучусу бар экенин көрүп туруп унчукпай коюу – интеллигенция үчүн уят.

Таразалап үйрөн!

Соцтармак – бул азгырык да, мүмкүнчүлүк да. Кайсы өңүтү үстөмдүк кыларын аныктачу күч – биз өзүбүзбүз.

Эгер биз илим-билимди, маданиятты, тилди жайылтууга жумшасак – бул жаңы доордун куралы, мүмкүнчүлүгү.

Эгер убактылуу көңүл ачууга гана байлап койсок – бул жашыруун чынжыр.

Тандоо – коомдун да, ар бир инсандын да колунда.

Макала Жаратман Интеллекттин (ChatGPT) көмөгү менен даярдалды

Эгер «РухЭш» сайтынын ишмердиги токтоп калбашын кааласаңыз, бизди колдоо үчүн төмөнкү банктык эсебибизге өз каалооңузга жараша акча которо аласыз... Мбанк + 996 558 08 08 60 жана Оптимабанк-4169585341612561.